Problem depresji wśród młodych ludzi

Depresja jest jedną z najczęściej występujących chorób na świecie i jedną z głównych przyczyn samobójstw. Choroba może dotknąć każdego bez względu na płeć, wiek czy status społeczny. Często rozwija się latami, dyskretnie, powoli odbierając radość z życia.

Objawy charakterystyczne dla dorosłych, a ich występowanie u dzieci i nastolatków:

• smutek, przygnębienie – u dzieci i nastolatków może przejawiać się przez drażliwość, płaczliwość, napady złości oraz wrogą postawę wobec otoczenia;

• zobojętnienie, trudność w przeżywaniu radości – dziecko nie cieszy się z rzeczy lub wydarzeń, które wcześniej sprawiały mu radość;

• zniechęcenie do wcześniej lubianych czynności – dziecko porzuca hobby, nie chce spotykać się z rówieśnikami, nie podejmuje wcześniej lubianych czynności; wycofuje się z większości aktywności – dziecko niechętnie realizuje codzienne obowiązki i czynności (nauka, higiena) lub nie realizuje ich wcale;

• poczucie bycia niepotrzebnym – dziecko uważa, że innym będzie bez niego lepiej, że jest źródłem kłopotów rodziny, doszukuje się winy za sytuacje, na które nie ma wpływu np. w sytuacji kłótni czy rozwodu rodziców twierdzi, że gdyby było lepszym dzieckiem, to rodzice nie kłóciliby się;

• nieumiejętność poradzenia sobie z krytyką, uwagami ze strony otoczenia – dziecko lub nastolatek wybucha płaczem, reaguje złością;

• negatywne schematy myślowe na temat świata i siebie samego (niska samoocena) – dziecko źle ocenia własne możliwości, umiejętności, wygląd i otaczającą je rzeczywistość;

• odczuwanie niepokoju, napięcia, poczucie zagrożenia – dziecko jest poddenerwowane i zaniepokojone, nie potrafi jednak wskazać, czego się boi lub z jakiego powodu odczuwa niepokój;

• podejmowanie zachowań ryzykownych – dziecko lub nastolatek podejmuje zachowania autoagresywne, ma kontakt z substancjami psychoaktywnymi, wpada w tzw. złe towarzystwo ponieważ z jednej strony poszukuje sposobu poradzenia sobie z lękiem, oderwania się od myśli depresyjnych, a drugiej ma tendencję do impulsywnego działania w związku z obniżoną samooceną i poczucia własnej wartości;

• objawy psychotyczne, u dzieci występują niezwykle rzadko, natomiast nastolatkom może towarzyszyć głos negatywnie komentujący ich zachowanie, możliwości, umiejętności, obwiniający za różne sytuacje, zachęcający do autoagresji lub w skrajnych sytuacjach – próby samobójczej;

• myśli rezygnacyjne i próby samobójcze.

Typowe dla dzieci i młodzieży objawy depresji:

• powracające dolegliwości somatyczne o niepotwierdzonych medycznie przyczynach: bóle brzucha, nudności, wymioty, biegunki, bóle głowy, kołatania serca, duszność, częste zasłabnięcia lub omdlenia;

• bunt wobec rodziców, szkoły, nieprzestrzeganie zasad, zachowania agresywne i autoagresywne (najczęściej spotykane u nastolatków). Utrudniające dziecku funkcjonowanie w ważnych obszarach jego życia (szkoła, dom, grupa rówieśnicza);

• silne zaangażowanie w wybraną aktywność, np. gra na komputerze;

• zmniejszenie apetytu;

• problemy ze snem – trudności z zasypianiem, wybudzanie się w nocy, nadmierna senność.