Jeszcze nigdy nie było tak drogo! Kryzys ekonomiczny 2023 roku. Co podrożało najbardziej?

Kraków. Ekonomiczne podsumowanie roku 2023

Rekordy biły w tym roku ceny mieszkań w Krakowie. Przykładowo, w marcu za metr kwadratowy na rynku pierwotnym w Krakowie trzeba było zapłacić średnio 12 700 złotych. Na wtórnym było to średnio 11 200 złotych. Z kolei pod koniec roku było jeszcze drożej. W listopadzie za metr kwadratowy na rynku pierwotnym trzeba było zapłacić średnio ponad 15 tysięcy złotych.

- Najtaniej kupimy mieszkania na obrzeżach Krakowa. Są to peryferia Podgórza, Nowej Huty czy Wzgórza Krzesławickie w cenie średnio ponad 10 tysięcy złotych za metr kwadratowy - mówi Piotr Krochmal z Instytutu Analiz Monitoringu Nieruchomości w Krakowie.

W tym roku krakowianie narzekali na rosnące ceny produktów spożywczych. Według statystyk ceny żywności są o blisko 7 procent wyższe w porównaniu do grudnia 2022 roku.

- Ceny wahały się w zależności od pory roku i sezonu. Cukier, olej słonecznikowy, jajka - w zasadzie nie ma nic, co byłoby tańsze niż wcześniej - podkreśla Sebastian Brańka z Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.

Podrożała nie tylko żywność, mieszkania i energia, ale także chociażby przejazd autostradą A4 na odcinku Kraków-Katowice. Opłaty wzrosły z 13 do 15 zł dla samochodów osobowych oraz z 40 do 46 zł dla pojazdów ciężarowych. Podrożały także kursy na prawo jazdy. Zamiast 140 złotych od połowy marca płacimy 200 złotych za egzamin praktyczny w kategorii B, czyli na samochód osobowy lub 250 złotych na samochód ciężarowy. Podrożał także egzamin teoretyczny – z 30 do 50 złotych. To przez inflację i wyższe koszty utrzymania ośrodków nauki jazdy.

Kryzys finansowy a zdrowie psychiczne i przemoc

Kryzys ekonomiczny wpływa na różne aspekty naszego życia. Problemy finansowe mogą przekładać się także na problemy w relacjach międzyludzkich. Ze statystyk Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej na temat założonych w tym roku Niebieskich Kart wynika, że blisko jedna trzecia ofiar przemocy domowej w Krakowie to osoby z niepełnosprawnością bądź seniorzy. A według najnowszego "Raportu o biedzie" Szlachetnej Paczki aż milion osiemset tysięcy Polaków żyje w skrajnym ubóstwie.

- W tej liczbie jest 400 tysięcy dzieci i 290 tysięcy seniorów - przelicza Magdalena Łukasik, socjolożka ze Szlachetnej Paczki. 

W Krakowie nie brakuje jednak akcji pomocowych zarówno dla Polaków, jak i uchodźców z Ukrainy.  Ponad 110 tysięcy kredek, zeszytów, farb i plecaków trafiło do najmłodszych Polaków mieszkających na Kresach w ramach tegorocznego Kredkobrania. Pomagano także na sportowo. W tegorocznym biegu Poland Business Run wzięło udział ponad 36 tysięcy zawodników z 22 krajów. W samym Krakowie było to 9 tysięcy stacjonarnych biegaczy, pozostali uczestniczyli w formie wirtualnej. Dzięki temu pomoc otrzymało 137 beneficjentów, dla których zakupiono blisko 60 sprzętów np. wózków inwalidzkich czy protez. Ponad 200 dodatkowych miejsc dla ukraińskich dzieci uruchomiono w krakowskich przedszkolach. Organizowano spotkania integracyjne dla uchodźców czy kursy języka polskiego. W Swoszowicach otwarto także dom dziecka dla najmłodszych z Polski i Ukrainy. A do końca marca po ulicach miasta kursować ma street bus, gdzie bezdomni mogą zjeść i napić się czegoś ciepłego.

- W autobusie można się schronić, dostanie się gorącą herbatę, jakąś kanapkę. Obsługa jest fantastyczna. Jesteśmy bardzo wdzięczni - mówił nam pan Adam.

W styczniu inflacja wyniosła 16,6%, w listopadzie 6,6%. Na przestrzeni tego roku spadła więc o 10 punktów procentowych. To skąd te wahania od stycznia?

Tutaj mamy wiele czynników. Pamiętajmy o tym, że wiele produktów drożeje lub tanieje sezonowo. Jeżeli spada inflacja to ceny wolniej rosną, ale dalej rosną. Szacuje się, że w 2023 roku inflacja wyniosła średnio 11-12 procent. Mieliśmy minimalny wzrost gospodarczy na poziomie właściwie ułamka, bo 0,3% to wzrost PKB w Polsce w tym roku. W przyszłym może on wynieść nieco ponad 2% i w związku z tym bogactwa do podziału będzie więcej i będzie nam się żyło nieco lepiej jako społeczeństwu - prognozuje Sebastian Brańka z Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.

Ekonomiści szacują, że inflacja w 2024 roku wyniesie średnio 5 procent.

Listen on Spreaker.