Dworzec Główny w Krakowie

i

Autor: Zygmunt Put, Wikipedia

Ciekawostki

Dworzec Główny w Krakowie ma już 176 lat. Jaka jest jego historia?

2023-10-11 14:08

Dworzec Główny w Krakowie to jedna z najważniejszych stacji kolejowych w Polsce, która dobowo obsługuje ponad 55 tys. pasażerów. Niewiele osób na co dzień pamięta o jego wyjątkowej i długiej historii. 13 października mija 176 lat, odkąd z Krakowa odjechał pierwszy pociąg pasażerski, a miasto zostało włączone w europejską sieć kolei żelaznych.

Dworzec Główny w Krakowie ma 176 lat. Jak powstawał?

Dworzec Główny w Krakowie to bez wątpienia jedna z ważniejszych stacji kolejowych w Polsce, która dziennie obsługuje ponad 55 tys. pasażerów. Tylko w 2022 roku wymiana roczna na krakowskim dworcu wyniosła ponad 20 mln osób, co przełożyło się na trzecie miejsce w Polsce. Nie każdy, kto przebywa dziś na nowoczesnym dworcu zdaje sobie sprawę, jaka jest historia tego wyjątkowego miejsca, a ta rozpoczyna się w XIX wieku. Początkowo dworzec planowano wybudować w Łobzowie, lub w rejonie ul. Długiej, jednak ostatecznie zdecydowano się na posiadłość Józefa Brodowicza, położoną między Ogrodem Strzeleckim, ul. Lubicz i Pawią, a grunt ten zakupiono 1844 roku.

Już w październiku o godz. 12:00 poświęcono kamień węgielny pod budynek dzisiejszego Dworca Głównego w Krakowie, który wówczas miał stać się stacją końcową kolei łączącej Kraków z Górnym Śląskiem. W uroczystości tej brali udział liczni oficjele państw zaborczych, a także przedstawiciele władz Wolnego Miasta Krakowa. Uroczyste otwarcie nowego dworca w Krakowie nastąpiło 13 października 1847 roku. Tego samego dnia ze stolicy Małopolski odjechał pierwszy pociąg, który ruszył w kierunku Mysłowic.

Budynek krakowskiego dworca powstał w połowie XIX wieku w stylu określanym jako neorenesansowy, a jego projektantem był wrocławski architekt Peter Rosenbaum. Zachodnia fasada budynku posiadała trzy rezality, w których znajdowały się wejścia do poczekalni czy kas, a sama hala peronowa pokryta była szklanym dachem, mocowanym na żelaznych wiązaniach.

Tory kończyły się na skraju ul. Lubicz, a w tamtym miejscu zamocowano tarczę obrotową, kierującą wozami. W pierwszych latach Dworzec Główny w Krakowie był oddalony od wspomnianej ul. Lubicz o ok. 50 metrów. W XIX wieku dworzec w Krakowie modernizowano dwukrotnie, przedłużając następnie linie w kierunku wschodnim. Sama rozbudowa sieci kolejowej z czasem wymuszała kolejne modernizacje obiektu.

Co ciekawe, w dwudziestoleciu międzywojennym kilkukrotnie planowano likwidację dworca w obecnej lokalizacji, a plan rozbudowy stolicy Małopolski z 1934 roku zakładał budowę nowego obiektu ok. 300 metrów na północ od miejsca, w którym dworzec znajduje się obecnie. Dworzec w Krakowie gruntowną modernizację przeszedł dopiero na początku XXI wieku. Obecnie Dworzec Główny Kraków liczy pięć peronów, a do dyspozycji pasażerów znajduje się 28 kas wraz z biletomatami.

Oto najbogatsza gmina w Małopolsce. Była zamieszkana już tysiące lat temu

Raport Walczaka - Adam Traczyk