Białystok: obchody 79. rocznicy powstania w getcie. To drugi zryw ludności żydowskiej w walce z hitlerowcami [ZDJĘCIA]

Powstanie w getcie białostockim

Bezpośrednim powodem wybuchu powstania były niemieckie przygotowania do ostatecznej likwidacji getta. Grupa bojowników chciała sforsować bramy przy jednej z ulic, co dawałaby szanse na ucieczkę w kierunku Puszczy Knyszyńskiej. Słabo uzbrojonych powstańców było trzystu; Niemców, dysponujących czołgami i samolotami, dziesięć razy więcej. Główne walki w getcie toczyły się 16 sierpnia 1943 roku, w kolejnych kilku dniach broniły się już tylko pojedyncze punkty oporu.

Białystok: obchody 79. rocznicy powstania w getcie

Główna oficjalna uroczystość miała miejsce w południe przy pomniku upamiętniającym obrońców getta. Pomnik stoi na placu noszącym imię przywódcy powstania - Mordechaja Tenenbauma-Tamaroffa. W uroczystości wzięli udział m.in. przedstawiciele władz państwowych i samorządowych, ambasadorowie Izraela i Niemiec oraz delegacja izraelskiego miasta Yehud-Monosson - partnerskiego miasta Białegostoku.

Po okolicznościowych wystąpieniach i modlitwach, składano tam wieńce i kwiaty.

W ramach wtorkowych obchodów rocznicowych, wcześniej kwiaty składano również pod Pomnikiem Wielkiej Synagogi, upamiętniającym ofiary pożaru z 27 czerwca 1941 roku, gdy Niemcy spędzili Żydów do największej w mieście bożnicy i ją podpalili. Data ta symbolizuje początek eksterminacji społeczności żydowskiej w Białymstoku. Znicze zapłonęły również pod tablicą upamiętniającą Icchoka Malmeda, który został powieszony po tym, jak oblał kwasem dwóch hitlerowców. Stało się to pół roku przed wybuchem powstania, gdy rozpoczynała się likwidacja białostockiego getta i wywózki Żydów do obozów zagłady.

Obchody 79. rocznicy powstania w getcie [PROGRAM]

Jak podano podczas uroczystości, prezydent Białegostoku powołał honorowy komitet obchodów przyszłorocznych, gdy przypadnie 80. rocznica tych tragicznych wydarzeń. Na czele komitetu stanął przewodniczący Międzynarodowego Komitetu Oświęcimskiego Marian Turski, który wziął udział we wtorkowej uroczystości.

W ramach obchodów 79. rocznicy zostały zaplanowane również wydarzenia kulturalne. To m.in. otwarta we wtorek wystawa plenerowa przygotowana przez Galerię Sleńdzińskich - instalacja artystyczna, poświęcona dzieciom z białostockiego getta. W ramach akcji jego likwidacji grupa ok. 1,2 tys. dzieci została odłączona od rodzin i wysłana do obozu w czeskim Terezinie. Miały być wymienione na jeńców niemieckich, ale ostatecznie trafiły do Auschwitz.