Od rezydencji mistrza budownictwa, poprzez salon artystyczny, tragiczny pożar, po nową willę. Stara-nowa Bydgoska 26 [GALERIE, AUDIO]

2020-10-13 23:13

Po adresem ul.Bydgoska 26 w Toruniu stanęła okazała willa, stylizowana i inspirowana poprzednim budynkiem z burzliwą historią. Mowa oczywiście o Zofiówce (zwanej też Zofijówką), którą kojarzy jeszcze całkiem sporo torunian i wszyscy miłośnicy architektury Bydgoskiego Przedmieścia.

Ale nie wszyscy wiedzą, że dom wybudowany w latach 70. XIX wieku najpierw był "Pastorówką", od zamieszkującej okolicę rodziny Pastorów, w której byli m.in. mistrz budownictwa i właściciel tartaku. Do posesji należały też dom w podwórzu i oficyna. Później, tuż przed I wojną, była to Villa Franke (właściciel Brunon Franke). Budynek w konstrukcji szkieletowej, tzw. mur pruski, później otynkowany.

W takiej formie znany jest jako Zofiówka, słynny pensjonat i salon artystyczny Torunia. Prowadziła go w latach 1921-1926 Kazimiera Żuławska, tłumaczka, aktywistka społeczna na rzecz kobiet, taterniczka. Nazwa pochodziła od imienia jej matki. Często bywali tu Osterwa, Witkacy, Przybyszewski, Niesiołowski. W tym czasie w oficynie działała pracownia damskich sukien - opowiada Katarzyna Kluczwajd, historyczka sztuki, współautorka i autorka licznych opracowań związanych z Toruniem.

Posłuchaj historii willi przy Bydgoskiej 26:

Po II wojnie willa przy Bydgoskiej 26 przeszła pod zakład gospodarki mieszkaniowej, był tu wynajem i usługi, m.in. sklep. Budynek, niestety, niszczał, brakowało generalnego remontu.

Wieloletnie zaniedbania właścicieli doprowadziły do tragicznego pożaru, w którym zginęły trzy osoby. Wydarzyło się to siedem lat temu, 12 października 2013 roku. Od tamtej pory w Zofiówce nikt nie mieszkał, poza bezdomnymi. W końcu ruinę wraz z działką nabył toruński deweloper, firma Marrow. Nie udało się uratować oryginalnej substancji budowlanej. Konieczna była rozbiórka, a w miejsce dawnej Zofiówki, powstała stylizowana Zofijówka, o czym przypomina napis na budynku. My natomiast przypominamy w galerii poniżej, jak willa wyglądała przed wyburzeniem.

Nowa "Zofijówka" podoba się sąsiadom:

Kiedyś to było, czyli powrót do przeszłości. Co było wtedy na topie?

Pytanie 1 z 12
Buty o których marzyła każda dziewczyna będąc w szkole jeszcze kilka/kilkanaście lat temu to ...
Najbardziej znaną atrakcją Torunia jest Krzywa Wieża - przekonuje przewodnik Wojciech Olszewski