Strażnicy przeprowadzają kontrole na podstawie zgłoszeń mieszkańców oraz sami reagują, kiedy zauważą nieprawidłowości.
Podstawą do przeprowadzenia kontroli jest art. 379 ustawy Prawo Ochrony Środowiska.
Kontrole wykazały, że opał spalany w piecach jest niskiej jakości (miał węglowy, wilgotne drewno oraz stosowne są nieekologiczne podpałki).
Mieszkańcy Elbląga palą przeróżnymi rzeczami; m.in: płytami meblowymi, OSB, panelami podłogowymi, kablami, książkami, zużytym olejem silnikowym, wszelkiego rodzaju plastikiem (folia, butelki, opakowania foliowe), itp.
Przeprowadzone kontrole wykazały 166 wykroczeń z art. 191 ustawy o odpadach. W związku z tym nałożono 135 mandatów karnych, 29 osób zostało pouczonych na podstawie art. 41 kodeksu wykroczeń oraz skierowano 2 wnioski o ukaranie do Sądu Rejonowego w Elblągu.
Straż Miejska wykorzystuje także specjalistycznego antysmogowego drona wyposażonego w odpowiednie czujniki do monitorowania jakości powietrza.
